Olej silnikowy spełnia dość ważną rolę w naszym pojeździe. Ma on za zadanie zadbać o odpowiednie smarowanie części roboczych w silniku i zniwelować tarcie powstałe podczas pracy. Dodatkowo dba o lepszą prace i czystość silnika, redukując osady w nim zawarte. Olej po wykonaniu powyższego zadania spływa do miski olejowej, która jest najniższym elementem silnika. Poziom oleju w silniku a dokładniej w misce olejowej sprawdzamy za pomocą bagnetu. Tyle przeciętny Kowalski wie na temat oleju w swoim samochodzie. Ale czy kiedykolwiek zastanawialiście się jak działa to w całości? Jakie wartości ma olej? Na co zwrócić uwagę przy jego doborze? Na te pytanie postaramy się dziś udzielić odpowiedzi i uzupełnić wiedzę typowego Kowalskiego 🙂

Obieg oleju w silniku – czyli jak to działa ?

Jeśli coś spadło na dół musi też wrócić na górę i tak to właśnie się odbywa. Olej silnikowy wraca z miski za pomocą przewodu i elementu odbierającego tzw. smoka. Pompa oleju umieszczona w silniku powoduje zassanie oleju i przetłoczenie go dalej dzięki powstałemu ciśnieniu. Przefiltrowany olej wtłaczany jest w dolny i górny obieg dostarczając między innymi olej do panewek wału korbowego, tłoków w cylindrach i ich sworzni, wałków pośrednich, a także do wałków rozrządu, pracujących tam zaworów i popychaczy zaworów. Olej silnikowy ma za zadanie również kasować luzy zaworowe. Nawet w przypadku gdy silnik posiada hydrauliczne kasowanie luzów to i tak w tym procesie bierze udział właśnie nasz olej. Jest on również wtryskiwany na ścianki cylindra i redukuje tarcie występujące podczas współpracy z tłokiem. Również w wałku rozrządu spotkamy się z kanalikami, które dostarczają olej do panewek zapobiegając ich przegrzewaniu się i redukując powstałe tarcie. Po przebyciu pełnego obiegu olej ponownie trafia do miski i cykl ten powtarza się za każdym obrotem krzywki. Więcej szczegółów znajdziecie u wszechwiedzącego “wujka” Google bądź możecie oglądnąć krótki film – Jak działa olej w silniku ?

Olej silnikowy – jaki wybrać ?

W sklepach motoryzacyjnych mamy ogólnie szeroki wybór sprzedawanych olejów. Możemy zarówno przebierać w markach danych olejów a także w ich odmianach. Dostępne są oleje syntetyczne, półsyntetyczne i mineralne. Dodatkowo o różnych oznaczeniach i parametrach które określają ich gęstość, jakość oraz lepkość. Każdy z tych rodzajów oleju powstał w ten sam sposób czyli podczas procesu zwanym “blendowaniem” (z ang. blending – mieszanie). W przypadku produkcji olejów silnikowych, producenci mieszają oleje bazowe z pakietem dodatków uszlachetniających dobieranych według specyfikacji danego oleju i procesu jego produkcji. Do tej specyficznej mieszanki dodawany jest jeszcze w nieznacznym stopniu wiskozator zapewniający wielosezonowość, która umożliwia stosowanie oleju przez cały rok.

Z wymienianych rodzai najbardziej popularnym zdaje się być olej silnikowy syntetyczny który jest bardziej stabilny termicznie i może pracować w wyższych temperaturach.  Oleje syntetyczne bardziej niż mineralne dbają o czystość silnika, redukując osady w nim, oraz wydłużają okres między wymianami oleju. Dodatkowo dużo lepiej radzą sobie z rozruchem silnika w niskich temperaturach. Bardzo często spotykamy zastosowanie takiego oleju w nowszych modelach samochodów.
W takim razie do starszych aut logicznie rzecz biorąc nadaje się olej mineralny. Owszem a to tylko ze względu iż starsze silniki mogą mieć odłożone osady nagaru. Przy zastosowanie oleju syntetycznego mogą one zostać wymyte i dostać się do obiegu trafiając na powierzchnie tłoków, panewek, gładzi cylindra zarysowując ich powierzchnie bądź uszkadzając je całkowicie. Są to skrajne przypadki ale lepiej nie ryzykować nie potrzebnie jeśli nie znamy stanu swojego wieloletniego silnika.
Zastosowanie półsyntetyka daje nam kompromis pomiędzy tymi dwoma rodzajami olejów, łącząc w sobie wszystkie cechy obydwu olejów.

Co oznaczają te symbole – 10w40 itd.?

Wartości te określają opory oleju przed płynięciem czyli potocznie mówiąc są to wartości lepkości oleju (nie mylić z gęstością) wywodzące się z klasyfikacji SAE (z ang. Society of Automotive Engineers). Oznaczenie jest dość łatwe do rozszyfrowania, indeks z literą W oznacza lepkość w niskich temperaturach np. 0W, 5W, 10W, 15W, 20W –  a druga część indeksu bez litery W oznacza lepkość w wysokich temperaturach np. 20, 30, 40, 50, 60 (stąd przykładowo 10W-40).
Im mniejsza lepkość tym mniejsze opory oleju, z kolei im wyższa lepkość tym dużo lepsze zabezpieczenie na zużycie dlatego najlepiej by lepkość oleju była optymalna pomiędzy tymi skrajnymi wymaganiami.

Jaki olej do silników Diesla i aut z instalacją LPG ?

Różnice olejów do silników wysokoprężnych a benzynowych nie są aż tak zauważalne. Różnią się jedynie ze względu na zastosowanie w nich filtrów cząsteczek stałych DPF, katalizatorów TWC lub systemami wtrysku typu Common Rail lub pompowtryskiwaczami. Pamiętać należy, iż te silniki produkują więcej sadzy i związków kwasowych więc powinno się stosować oleje ze specjalnym pakietem kontrolującym rozpraszanie sadzy. Zapewni to optymalne smarowanie silnika w całym okresie jego eksploatacji.

Natomiast przy silnikach z instalacją LPG należy pamiętać, że w gazie jest nawet 5 razy więcej siarki niż w benzynie bezołowiowej czy oleju napędowym i temperatura jego pracy jest dużo wyższa. Wpływa to głównie na szybkość zużywania oleju i szybsze wyczerpanie jego właściwości. Olej silnikowy stosowany w silniku napędzanym na gaz LPG powinien spełniać wymogi nałożone na eksploatacje silnika benzynowego. Nie ma więc specjalnego oleju do silników z instalacją LPG, natomiast zaleca się skrócenie okresu eksploatacji oleju o 25% ze względu na wspomniane wyżej szybsze zużywanie jego właściwości.

Podsumowując – na co zwrócić uwagę przy zakupie ?

Z wyborem odpowiedniego oleju jest jak z wyborem odpowiedniej kobiety, w obydwu przypadkach trzeba znaleźć ciężki ale należyty kompromis 😉
A teraz tak całkiem serio. Przy doborze oleju do swojego auta należy zwrócić uwagę na to jaki to rodzaj silnika i w jakich warunkach będziemy użytkować swoje auto. Te cechy pozwolą nam zoptymalizować dobór oleju do potrzeb naszego silnika. W taki sposób aby odpowiednio wydłużyć jego żywotność zapewniając mu przy tym samym odpowiednią ochronę.

Jeśli będziecie stali przed wyborem kupna oleju do swojego auta, a wciąż nie wiecie jak to zrobić? Polecam zaczerpnąć fachowej wiedzy którą możecie uzyskać choćby u nas w firmie, mailowo bądź telefonicznie. Ewentualnie jeśli macie jakieś pytania zapraszam do dyskusji poniżej.