Twój samochód posiada zdecydowanie większe możliwości holownicze w przypadku holowania przyczepy hamowanej. Jest to kluczowe dla bezpieczeństwa i zgodności z przepisami. Najpopularniejszym, a zarazem najprostszym i najefektywniejszym rodzajem hamulca w przyczepach samochodowych do 3,5 tony jest hamulec bezwładnościowy, inaczej nazywany hamulcem najazdowym. Ale Jak działa hamulec najazdowy przyczepy? Zrozumienie jego zasady działania hamulca bezwładnościowego jest niezbędne, aby utrzymać go w pełnej sprawności.

Wiele modeli przyczep jest seryjnie wyposażonych w hamulec najazdowy. W innych modelach możesz dokupić odpowiednie części i mechanizmy i przerobić przyczepę na hamowaną bezwładnościowo. Pamiętaj, że każda przyczepa powyżej 750 kg DMC musi być w niego wyposażona.

Jak działa hamulec najazdowy przyczepy? Zasada działania i budowa

Zespół jezdny przyczepy z hamulcem najazdowym posiada mechanizm hamujący bezwładnościowy (najazdowy), sterowany urządzeniem najazdowym przyczepy, które z kolei montowane jest w dyszlu przyczepy. Kluczowym elementem, który odróżnia ten system od hamulca w samochodzie, jest to, że aktywuje się on w momencie, gdy przyczepa „najeżdża” na pojazd ciągnący podczas jego hamowania.

Budowa i mechanizm uruchamiający hamulec najazdowy

Kluczowe elementy całego systemu to:

Urządzenie najazdowe – serce układu hamowania

Urządzenie najazdowe przyczepy jest montowane bezpośrednio na dyszlu. Składa się z:

1. Zaczepu kulowego: Mocowany na rurze cięgna.
2. Cięgna przesuwnego: Rura z zaczepem, która przesuwa się w korpusie urządzenia najazdowego.
3. Amortyzatora najazdowego: Tłumi uderzenia i kontroluje płynność przesuwu cięgna. Jest kluczowy, by przyczepa nie hamowała przy każdym redukowaniu gazu, a tylko przy faktycznym hamowaniu.
4. Dźwigni zwrotnej (przekładni): Przekazuje ruch cięgna na układ linek.

Najprościej pisząc, podczas hamowania pojazdu ciągnącego, siła bezwładności przyczepy powoduje jej „najechanie” na samochód. Ruch ten powoduje cofanie się cięgna zaczepu wewnątrz urządzenia najazdowego. Właśnie to cofnięcie, za pomocą dźwigni, uruchamia mechanizm hamujący przyczepy.

Układ wykonawczy – linki i bębny

Ruch cięgna jest przekazywany na linki hamulcowe (często poprzez korektor siły hamowania), które biegną do każdego koła przyczepy. Linki te napinają się, powodując rozchylenie szczęk hamulcowych wewnątrz bębnów. Rozchylone szczęki trą o wewnętrzną powierzchnię bębna hamulca (działanie podobne do tradycyjnych hamulców bębnowych), wytwarzając siłę hamującą, która zwalnia lub zatrzymuje przyczepę. Odpowiednia siła tarcia jest kluczem do bezpieczeństwa. Pamiętaj, że tak jak w samochodzie, szczęki i bębny (lub tarcze i klocki hamulcowe przyczepy, jeśli przyczepa jest w nie wyposażona) ulegają zużyciu i wymagają regularnej kontroli.

Cofanie z przyczepą hamowaną – układ wyłączający

W nowoczesnych urządzeniach najazdowych przyczepy, które posiadają mechanizm hamujący przyczepy, często zintegrowany jest układ wyłączający hamulec podczas cofania zestawu. Jest to niezbędne, ponieważ cofając, przyczepa również „najeżdża” na samochód, co bez blokady natychmiast by ją zahamowało. Ten mechanizm działa automatycznie, zazwyczaj na zasadzie zapadki lub blokady cofania, która dezaktywuje szczęki hamulcowe w bębnach kół podczas cofania.

Regulacja i diagnostyka – jak sprawdzić poprawność działania

Prawidłowe działanie i regulacja hamulca najazdowego przyczepy krok po kroku są kluczowe dla bezpieczeństwa. Zaniedbana naprawa hamulca najazdowego może skutkować nieefektywnym hamowaniem lub nadmiernym zużyciem tarcz i klocków.

Jak sprawdzić sprawność hamulca najazdowego?

Prawidłowość wyregulowania i sprawności hamulca możemy sprawdzić na kilka sposobów:

• Hamulec postojowy: Zaciągnij dźwignię hamulca ręcznego na drugi ząbek (lub zgodnie z instrukcją producenta). W tym momencie powinna być wyczuwalna lekka, równomierna siła hamowania na obu kołach, a po zwolnieniu dźwigni bębny powinny obracać się bez oporu.
• Test drogowy: Hamulec powinien reagować płynnie i być wyczuwalny. Nie powinien być zbyt agresywny (szarpanie) ani zbyt słaby (brak efektu hamowania).

Typowe objawy zużycia hamulca najazdowego i usterki

Musisz szybko zdiagnozować oraz usunąć usterki. Najczęściej spotykane objawy zużycia hamulca najazdowego oraz awarie to:

• Hamulec działa z jednej strony: Najczęściej problem z linkami lub nierówną regulacją szczęk.
• Przyczepa hamuje przy redukowaniu gazu: Zbyt małe ciśnienie gazu w amortyzatorze najazdowym lub jego zużycie.
• Przyczepa hamuje nieregularnie: Najczęściej wina zużycia elementów ciernych (szczęki, bębny) lub źle wyregulowanego korektora siły hamowania.
• Przegrzewanie się bębnów hamulcowych: Zbyt mocno naciągnięty układ (brak luzu) lub zablokowany mechanizm. Wymaga natychmiastowej naprawy hamulca najazdowego.
• Przyczepa nie hamuje lub hamuje słabo: Awaria amortyzatora lub zerwane/zardzewiałe linki.

Sprawny oraz dobrze wyregulowany hamulec bezwładnościowy w przyczepie zapewni Ci komfortowy oraz bezpieczny transport. Pamiętaj, że stan techniczny Twoich tarcz i klocków hamulcowych w samochodzie ciągnącym jest równie ważny, co sprawność hamulca przyczepy. Regularny serwis to podstawa bezpieczeństwa na drodze.